Jay Greenberg
(by Philip Hensher-The Guardian
Wednesday 24 January 2007)
The London Symphony Orchestra is not best known for its interest in
new music. So when the LSO records the Fifth Symphony of a contemporary
composer, you would be right in thinking there was something unusual
about it - even before seeing the oddly fresh face of the composer on
the CD sleeve. The unusual thing is this: Jay Greenberg is 15 years old.
Five
symphonies by the age of 15 is rather extraordinary. Greenberg, the son
of a Slavic linguist, entered New York's Juilliard School at 10, and
has been taught by Samuel Adler, an academic composer of traditional
symphony-and-string-quartet tendencies.
Greenberg came to
attention when, shortly after the attacks of September 2001, he wrote
his Overture to 9/11 - but bad taste of this sort was surely forgivable
in a 10-year-old boy. The word has been getting around. One of his
sponsors at Juilliard has said: "We are talking about a prodigy of the
level of the greatest prodigies in history, when it comes to
composition. I am talking about the likes of Mozart and Mendelssohn and
Saint-Saëns."
Jay Greenberg είναι μια μουσική
μεγαλοφυΐα. Το 2004 στα 12 του χρόνια έχει ήδη γράψει 5 συμφωνίες για ορχήστρα
και πάνω από 100 μουσικά έργα, ενώ σήμερα στα 19 του είναι ήδη ένας
καταξιωμένος συνθέτης.
Κλικ ΕΔΩ για να δείτε το βίντεο
To
video ξεκινά με ένα έργο που κάθε μια νότα από όλα τα όργανα έγραψε ο ίδιος και
το εντυπωσιακότερο είναι ότι το έγραψε μέσα σε λίγες ώρες. Το κομμάτι
ονομάζεται "Θύελλα" . Εκτελέστηκε από την συμφωνική του New Haven στο
Κονέκτικατ και όταν η τελευταία νότα σαλπάρισε μέσα στην νύχτα ο Jay Greenberg
ανέβηκε σε μια πρωτόγνωρη γι αυτόν σκηνή περνώντας από μουσικούς που παίζουν
περισσότερα χρόνια απ΄όσα αυτός είναι ζωντανός, και ο Blue Jay έκανε την
υπόκλισή του.
Δημοσιογράφος- Πόσο καιρό έχουμε να δούμε κάτι σαν κι αυτό?
Σαμ Ζίμαν- Εκατοντάδες χρόνια. Ισως και 200
χρόνια. Μιλάμε για μια μεγαλοφυία στο επίπεδο των μεγαλύτερων μουσικών συνθετών
της ιστορίας. Μιλάω για το επίπεδο του Μότσαρτ, του Μέντελσον και του Σαντ
Σανζ... (λέει ο Σαμ Ζίμαν ο οποίος είναι συνθέτης και διδάσκει μουσική θεωρία
στον Jay Greenberg στο μουσικό σχολείο Juliard της Νέας Υόρκης όπου διδάσκει 17
χρόνια) - και συνεχίζει λέγοντας- Είναι ένα γεγονός. Είναι κάτι αντικειμενικό,
δεν είναι μια υποκειμενική άποψη. Ο Jay
θα μπορούσε να είναι εδώ και να συνθέτει αυτή την στιγμή, θα μπορούσε να
τελειώσει μια σονάτα πιάνου μπροστά στα μάτια μας μέσα σε 25 λεπτά. Και θα ήταν
ένα υπέροχο κομμάτι.
Δημοσιογράφος- Πως είναι αυτό δυνατόν?
Σαμ Ζίμαν - Ο Jay μας είπε ότι δεν ξέρει από πού έρχεται η μουσική αλλά
έρχεται έτοιμη σαν να παίζεται σε μια ορχήστρα μέσα στο μυαλό του.
Δημοσιογράφος- προς
τον Jay - Καθώς την ακούς να παίζει μπορείς
να την αλλάξεις? Μπορείς να πεις στον εαυτό σου: "ας φέρουμε εδώ τα όμποε
ή ας αλλάξουμε τα έγχορδα?"
Jay Greenberg - Oχι, είναι σαν να αλλάζουν μόνα
τους όταν χρειάζεται.
Δημοσιογράφος- Δεν το προσπαθείς!!!
Jay Greenberg - Ναι γιατι το υποσυνειδητο δίνει τις
εντολές με ταχύτητα φωτός. Εννοώ οτι το "ακούω" σαν να ήταν μια
εκτέλεση από ένα ήδη γραμμένο κομμάτι όταν στην πραγματικότητα δεν είναι.
Δημοσιογράφος- Είναι ακούσιο !!!
Jay Greenberg - Ναι, έτσι νομίζω
Δημοσιογράφος-Σαν το κτύπημα της καρδιάς, δεν χρειάζεται
να το σκεφτείς.
Jay Greenberg - (γνέφει με το κεφάλι καταφατικά)
Όλα
τα παιδιά στην εποχή μας κατεβάζουν μουσική από το διαδίκτυο αλλά ο Jay με ένα
πρόγραμμα σύνθεσης την κατεβάζει απ΄το μυαλό του. Το πρόγραμμα αποθηκεύει τις
νότες και τις αναπαράγει όταν ο υπολογιστής είναι ανοικτός. Ο Jay συνθέτει τόσο
γρήγορα που πολλές φορές ο υπολογιστής κολλάει.
-
"Είναι σαν να βλέπει μια εικόνα με την παρτιτούρα και απλά αντιγράφει την
εικόνα", λέει ο δάσκαλός του Σαμ Ζίμαν
Οι
γονείς του Jay είναι έκπληκτοι όπως όλοι οι άλλοι. Κανένας από τους δύο δεν
είναι επαγγελματίας μουσικός. Ο πατέρας του Ρόμπερτ είναι γλωσσολόγος της
σλαβικής γλώσσας που έχασε την όρασή του
στα 36 από μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια. Η μητέρα του Όρνα είναι
ζωγράφος που γεννήθηκε στο Ισραήλ. Ο Μάικλ ο 8χρονος αδελφός του Jay δεν είναι
μια μουσική μεγαλοφυία, ενώ ο Ρόμπερτ και η Όρνα θυμούνται πως ανακάλυψαν πως ο Jay ήταν :
Μητέρα του Jay - Νομίζω ήταν γύρω στα 2 όταν ξεκίνησε να γράφει και
να ζωγραφίζει μουσικά όργανα και καταλάβαμε ότι τον ενθουσιάζουν.
Δημοσιογράφος- Ξεκίνησε να γράφει? Από 2 ετών?
Μητέρα του Jay - Nαι, έτσι φοβάμαι.. χαχα.. κατάφερε να
ζωγραφίσει ένα τσέλο, ζητούσε ένα τσέλο και είχε γράψει την λέξη και εξεπλάγην
γιατί κανείς από εμάς δεν έχει σχέση με έγχορδα μουσικά όργανα και δεν περίμενα
να ξέρει τι είναι.
Δημοσιογράφος- Δεν είχατε τσέλο στο σπίτι?
Μητέρα του Jay - Όχι, δεν είχαμε
Δημοσιογράφος- Είχε δει ποτέ τσέλο?
Μητέρα + πατέρας του Jay - Oχι.
Αλλά
ήξερε τι είναι. Έτσι η μητέρα του τον πήγε σε ένα κατάστημα όπου του έδωσαν ένα
μικρό τσέλο
Μητέρα του Jay - Aπλά κάθισε εκεί, πήρε το τσέλο και
άρχισε να παίζει και του είπα "πως μπορείς και το κάνεις αυτό?"
Στα
3 του χρόνια ο Jay ζωγράφιζε ακόμα τα τσέλο αλλά τα είχε πλέον μετατρέψει σε
νότες πάνω στο πεντάγραμμο. Ξεκινούσε να συνθέτει. Οι γονείς του έβλεπαν τις
νότες να έρχονται όλο και πιο γρήγορα, έγραφε συνέχεια και παντού. Στο δημοτικό
οι δάσκαλοί του δεν είχαν ιδέα πως να συμπεριφερθούν σε ένα παιδί που ο
αγαπημένος του ήρωας δεν ήταν ο Μπάτμαν αλλά ο Μπετόβεν.
Ακούει
συνέχεια μουσική στο μυαλό του. Η ακοή του Jay είναι πολύ πιο ευαίσθητη από
έναν μέσο άνθρωπο. Ο ήχος της πόλης μπορεί να σταματήσει χειροκίνητα
(κλείνοντας τ΄αυτιά του με τα χέρια) αλλά ο Jay δεν μπορεί να σταματήσει την
μουσική στο μυαλό του και επιπλέον μας είπε οτι ακούει περισσότερες από μία
συνθέσεις ταυτόχρονα στο μυαλό του.
Jay Greenberg - "Πολλαπλά κανάλια" μου είπαν πως είναι ο όρος.
Δημοσιογράφος- Πολλαπλά κανάλια?
Jay Greenberg - Ναι, ότι ο εγκέφαλός μου μπορεί να
ελέγχει δύο ή τρία διαφορετικά κομμάτια μουσικής ταυτόχρονα, μαζί με τους
καθημερινούς ήχους και τα υπόλοιπα.
Ο
Jay συνέλαβε αυτό το κομμάτι όταν ήταν 8 (ακούγεται πιάνο και φαίνεται
παρτιτούρα)
Στα
10 του ο Jay πήγαινε ήδη στη μουσική σχολή Juliard, μια από τις καλλίτερες
σχολές μουσικής με πλήρη υποτροφία. Στα
11 σπούδαζε μουσική θεωρία μαζί με τριτοετείς μαθητές πανεπιστημίου. Κάνει και
μαθήματα λυκείου σε ένα άλλο σχολείο το οποίο οι γονείς του λένε οτι θα
τελειώσει όταν γίνει 14.
Η
Ελίζαμπεθ Γούλφ είναι μια πολύ γνωστή πιανίστρια που δουλεύει με τον Jay στην
τεχνική του πιάνου. Σήμερα ο Jay έφερε ένα από τα δικά του κομμάτια για
εξάσκηση. Ο Jay γράφει πράγματα που ούτε ο ίδιος μπορεί να παίξει.
Jay Greenberg - Το θέμα είναι σχεδόν αδύνατο να το
παίξω λόγω της μεγάλης ταχύτητάς του...
Ο
Jay θέλει να τελειοποιήσει το παίξιμό του αν και λέει ότι δεν χρειάζεται πιάνο
ή οποιοδήποτε όργανο για να συνθέσει.
Δημοσιογράφος- Όταν ακούς πρώτη φορά αυτή τη μελωδία στο
μυαλό σου, τι γίνεται?
Jay Greenberg - Στην αρχή απλά την ακούω και μετά
την τραγουδώ όταν περπατάω, μου αρέσει πολύ να περπατάω όταν έχω μια έμπνευση,
γιατί περπατάω στο ρυθμό της μουσικής. Για παράδειγμα αν ο ρυθμός είναι
"****" και περπατάω και συχνά διευθύνω κι όλας...
Ο
Jay δεν είναι ένας συνηθισμένος 12χρονος και το ξέρει.
Δημοσιογράφος- Τι γίνεται όταν βαρεθεί?
(απάντηση
δασκάλας πιάνου) - Αχ...Όταν βαριέται γίνεται ανήσυχος και αρχίζει να
αυτοσχεδιάζει. Την περασμένη εβδομάδα πήρε την σονάτα του Μπετόβεν που
μαθαίνουμε και σκέφτηκε ότι θα ήταν πολύ ενδιαφέρον αν ήταν ανάποδα. Έτσι πήρε
την παρτιτούρα και έκανε αυτό που κάνει και τώρα... ούτε εγώ μπορούσα να
ακολουθήσω.. αντέστρεψε τα μουσικά κλειδιά, τα πρίμα έγιναν μπάσα και το
αντίστροφο, και το έπαιξε ανάποδα. Είναι αδύνατον αυτό που κάνει.
Οι
ταλαντούχοι συνθέτες μπορούν να γράψουν 5 ή και 6 συμφωνίες σε μια ζωή. Ο Jay
έχει γράψει 5 στην ηλικία των 12....
Serebrier
conducts Jay Greenberg - Symphony No. 5
Jay Greenberg:
Four Scenes / Rachlevsky
Chamber Orchestra Kremlin PLAY LIST HERE
