A “nondescript” “STORY TELLER”
Tina Konstantatou interviews Themis Andreadis!
Let us begin,
then, our journey to Greece! Most readers are Greeks living abroad. Many of
them were born there and they are largely young. It is likely not to know you.
How would come forward?
Even if
someone knew me, it would be from his parents for sure… Well I am Themis
Andreadis, composer and singer. Nothing more.
Nothing more?
We insist!
… I was born
60 years ago, at New Year’s Eve of 1950. Fateful days. After the war, after the
Greek civil war, Greece watched her children leaving off to America (greetings
to the ones reading from there!). I was born in Kallithea, a neighbourhood of
refugees. My father was Pontius and my mother came from Kavala. I have a
smaller brother, Costas and a bigger sister, Pari. At 15, I started learning
guitar. I was very lucky because I met Notis Mavroudis, a famous composer and
an excellent soloist in classical guitar. I got life lessons. At the age of 17
years old, I started singing as an amateur… I was paid pocket money enough to
buy the bus ticket. Firstly I sung at a number of places at Plaka, along with
Kaiti Homata, Michael Violaris, Arleta, George Marinos –who was then still a
student at the National Theatre. At 1971, after I finished my military service,
I had my first major contact with the world of music recording, and the success
that comes through it. I got acquainted with Yiannis Markopoulos and
participated in his program at “Ledra”, which he had prepared during the
dictatorship with Nikos Xilouris. That was the time I sang the first songs that
became hits: «Of the many serious man» – though I was 60 pounds- and “I will
join Tarzan to the jungle”. People still ask me to sign these songs, 38 years
after. At 1973 I got acquainted with John Logothetis and began a significant
period for me. We started a kind of song that was unknown until then. The so
called “satirical” song… We had not seen it that way at the time…
How exactly
had you seen it?
Seriously!
Simply songs!
But they were
different, however, from the sounds that existed until then.
My way of
interpretation, if you like, was crucial in giving them another dimension. At
the time, I was a man who could be held back… Such energy came out…, such an
attitude that had nothing to do with the singers of the era. Back then, every
one sang with one hand holding the cord and with the other holding the
microphone, and stood there motionless as if they were in the Army. I was what
others name “a show man”…
But here the
imperfect does not fit… This holds for years. We have seen that at your recent
appearances in ZOOM.
What can I
say!… I am one of those singers who can not be classified in one kind of song.
I am a nondescript! For me, as for many others, singing functions as a personal
matter and not as a profession. Regardless of the kind of song: satirical
songs, ballads, rebetika or anything else. I love the song, that’s why I am not
classified. I belong to the category «Other», nor pop neither rock neither
pop-rock… probably “old aged rock”!
Μια φιλική κουβέντα για
40 χρόνια πριν και 20 μετά…
Η Τίνα Κωνσταντάτου
συζητά με το Θέμη Ανδρεάδη!
Ας
ξεκινήσουμε, λοιπόν, το taksidi μας 2greece! Το μεγαλύτερο μέρος των αναγνωστών
του είναι Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό. Πολλοί απ’ αυτούς έχουν γεννηθεί εκεί
και σε μεγάλο βαθμό είναι νεαρής ηλικίας. Είναι πιθανό να μην σε ξέρουν. Πώς θα
τους συστηνόσουν;
-
Κι αν κάποιος με ξέρει, απ’ τους γονείς του θα με ξέρει… Λοιπόν είμαι ο Θέμης
Ανδρεάδης, συνθέτης και τραγουδιστής. Τίποτ’ άλλο.
-Τίποτ’
άλλο; Θα επιμείνω!
-
….Γεννήθηκα πριν 60 χρόνια, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1950. Σημαδιακές
εποχές. Μετά τον πόλεμο, μετά τον εμφύλιο, με μια Ελλάδα που τα παιδιά της
έφευγαν και πήγαιναν στην Αμερική (καλή ώρα σε αυτούς που μας διαβάζουν εκεί!).
Γεννήθηκα στην Καλλιθέα, μια προσφυγοσυνοικία.
Ο πατέρας μου ήταν Ρωσοπόντιος και η μητέρα μου από την Καβάλα. Έχω έναν
αδερφό μικρότερο, τον Κώστα και μια αδερφή μεγαλύτερη, την Παρή. Στα 15 μου
άρχισα να μαθαίνω κιθάρα. Είχα μεγάλη τύχη γιατί γνώρισα το Νότη Μαυρουδή, το
γνωστό συνθέτη κι εξαιρετικό σολίστ κλασικής κιθάρας. Πήρα μαθήματα ζωής. Από
17 χρονών, αρχίζω και τραγουδώ ερασιτεχνικά… πληρωνόμουν δηλαδή ένα χαρτζιλίκι
για να παίρνω το λεωφορείο. Με τους πρώτους που τραγούδησα σε διάφορες μπουάτ
της Πλάκας ήταν η Καίτη Χωματά, ο Μιχάλης Βιολάρης, η Αρλέτα, ο Γιώργος Μαρίνος
–τότε ακόμα μαθητής του Εθνικού Θεάτρου.
Το ’71, αφού είχα τελειώσει το στρατιωτικό μου, είχα την πρώτη μου
μεγάλη επαφή με τον κόσμο της δισκογραφίας και με την επιτυχία που έρχεται μέσα
από αυτήν. Γνωρίστηκα με το Γιάννη Μαρκόπουλο και συμμετείχα στο πρόγραμμα που
είχε ετοιμάσει μέσα στη δικτατορία στη μπουάτ «Λήδρα», με τον Νίκο Ξυλούρη.
Εκεί τραγούδησα και τα πρώτα μου τραγούδια που έγιναν επιτυχίες: «Του άντρα του
πολλά βαρύ» – αν και ήμουν 60 κιλά..- και το «Θα πάω στη ζούγκλα με τον
Ταρζάν». Αυτά τα τραγούδια, 38 χρόνια μετά μου ζητάνε ακόμα να τα λέω. Το ’73
γνωρίστηκα με το Γιάννη Λογοθέτη και ξεκίνησε η σημαντική εποχή για μένα.
Ξεκινήσαμε ένα είδος τραγουδιού που ήταν άγνωστο ως τότε. Το ονόμασαν σατιρικό
τραγούδι.. Εμείς δεν το είχαμε δει τότε έτσι..
-
Εσείς πώς το είχατε δει δηλαδή;
-
Στα σοβαρά! Απλά τραγουδάκια!
-
Διέφεραν, όμως, από τα ακούσματα που υπήρχαν μέχρι τότε.
-
Ο τρόπος ερμηνείας μου, αν θέλεις, ήταν καθοριστικός για να τους δώσουν μια
άλλη διάσταση. Είμαι ένας άνθρωπος, ο οποίος δεν μαζευότανε.. Έβγαινε μια
..ενέργεια να το πω…μια στάση τέτοια που δεν είχε καμία σχέση με τους
τραγουδιστές της εποχής. Τότε όλοι τραγουδούσαν κρατώντας στο ένα χέρι το
καλώδιο και στο άλλο το μικρόφωνο και ήταν ακίνητοι σαν να παρουσιάζονταν στον
Στρατό, ας πούμε. Εγώ ήμουν αυτό που άλλοι το λένε show man…
-
Εδώ ο παρατατικός δεν ταιριάζει…Αυτό κρατά χρόνια. Το διαπίστωσα στις πρόσφατες
εμφανίσεις σου στη μπουάτ ΖΟΟΜ.
-
Τι να σου πω… Εγώ είμαι από αυτούς που, αν θέλουν να τους κατατάξουν σε μια
κατηγορία τραγουδιού, δεν κατατάσσονται. Είμαι αχαρακτήριστος!!
Για
μένα όπως και για πολλούς άλλους το τραγούδι λειτουργεί όχι σαν επάγγελμα, αλλά
ως προσωπική υπόθεση. Είτε είναι αυτά σατιρικά τραγούδια είτε είναι μπαλάντες,
είτε ρεμπέτικα, είτε ο,τιδήποτε άλλο. Αγαπώ το Τραγούδι, γι’ αυτό δε
κατατάσσομαι. Ανήκω στην κατηγορία «Άλλο» ΄ούτε ποπ ούτε ροκ ούτε ποπ-ροκ ΄
μάλλον …«πουροκ»!
-
Τραγούδησες την εποχή σου, τραγούδησες τον πόνο του κόσμου, την πολιτική
κατάσταση, σατίρισες τις κοινωνικές δομές σε όλες τους τις μορφές. Κατάφερνες
μέσα από ένα τραγούδι -την «Πεθερά» έχω στο νου μου για παράδειγμα- να
καταλήξεις, τις γνωστές εκείνες εποχές.., στο «δικτατορίες δεν σηκώνει ο λαός»…
-
Κοίτα, είναι ορισμένα πράγματα που δεν χρειάζεται να ειπωθούν βαρύγδουπα, αλλά
με τρόπο που να είναι άμεσα κατανοητός και άμεσα εφαρμόσιμος, συμβατός με την
καθημερινότητα και το τρέχον συναίσθημα. Είναι ευχής έργον να το συναντάς.
-
Δημιουργείς ένα διάλογο με το κοινό.
-
Είναι αυτό που λένε «πετάς το μπαλάκι και σου επιστρέφει».
-
Και όχι μόνο στα σατιρικά σου τραγούδια, τα οποία θα τονίσω ότι δίνουν την
εντύπωση πως γράφτηκαν σήμερα…
-
Και για μένα η μεγάλη έκπληξη είναι αυτή. Δεν είχα τα τελευταία χρόνια τη
δυνατότητα να το διαπιστώσω αυτό, το διαπίστωσα τον τελευταίο μήνα με τις 15
εμφανίσεις μου. Τα πρωτοτραγούδησα όταν ήμουν 20, 25, 30 χρονών και σήμερα που
είμαι 60 τα τραγουδάω και μου φαίνεται πως γράφτηκαν τώρα.
-
Η ίδια συμμετοχή υπάρχει και στα τραγούδια των χρόνων που έλειψες από το
προσκήνιο.
-
Ναι και σ’ αυτά υπάρχει συμμετοχή! Είναι υπέροχο να το αισθάνεται αυτό ένας
καλλιτέχνης. Νομίζω πως αν ρωτήσεις έναν έναν τους καλλιτέχνες, το ίδιο πράγμα
θα σου πουν, πως αυτό είναι το ζητούμενό τους, να δουν μες στο χρόνο αυτό που
είπαν ότι άντεξε. Κι ότι δεν έγινε «κατ’ επιταγήν» των εταιριών ένα τεράστιο
σουξέ, το οποίο πολύ γρήγορα θα ξεχαστεί, όπως συμβαίνει τώρα.
-
«Κατ’ επιταγήν των εταιριών»;
-
Οι δισκογραφικές εταιρίες δεν είναι πολιτιστικοί οργανισμοί. Είναι εμπορικές
εταιρίες. Δεν θα έπρεπε, λέω εγώ. Θα έπρεπε να σκεφτούν κάτι πολύ απλό: ότι
διακινούν πνευματικά και πολιτιστικά προϊόντα και ότι οφείλουν να
διαφοροποιηθούν και να διαφοροποιήσουν τη στάση τους πάνω σ’ αυτό που είναι το
τραγούδι. Γιατί το τραγούδι είναι το μοναδικό, ίσως, πνευματικό, καλλιτεχνικό
και καλλιτεχνικό προϊόν το οποίο κάνει τους ανθρώπους ευτυχείς ή δυστυχείς.
-
Το δικό σου τους κάνει να σκέφτονται κιόλας. Το κατεβάζεις πολύ φυσικά στον
κόσμο, πολύ αυθόρμητα. Ο άλλος φεύγει με την εντύπωση ότι κάποιος σαν κι αυτόν
του μίλησε για τον εαυτό του, για τη ζωή του. Δεν αισθάνεται ότι απλά ήταν
θεατής ...
-
Αν πραγματικά συμβαίνει, είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό που λες. Η Λίνα
Νικολακοπούλου ήταν η ..υπεύθυνη, που με ξεκούνησε για να ξανατραγουδήσω
δημόσια 20 χρόνια μετά.. Μου είπε το εξής χαρακτηριστικό: είσαι ένας story
teller, ένας άνθρωπος με 4 πλευρές.. Κι εγώ καλούμαι να τις φωτίσω αυτές τις
πλευρές. . Παραμένω εντός εισαγωγικών ζωντανός, νιώθω αυτό το ανεξήγητο πράγμα,
το οποίο σημαίνει ότι μπορεί να με δεις να είμαι φέρ’ειπείν πολύ ήρεμο και
μόλις πατάω στη σκηνή να μεταμορφώνομαι. Είναι κάτι που δεν μπορώ να το
εξηγήσω, τι ακριβώς συμβαίνει, ρωτάω τους άλλους να μάθω, αλλά ούτε κι αυτοί
ξέρουν, γιατί το μόνο πράγμα που τους ενδιαφέρει είναι να νιώθουν τη χαρά μου,
έτσι;
-
Επιμένοντας στην ψυχαγωγία και όχι στη διασκέδαση.
-
Εδώ πρέπει να διαχωρίσουμε στην ουσία την ψυχαγωγία.. Γιατί, αν ανοίξουμε την
τηλεόραση, παρουσιάζονται αυτά τα μεσημεριανάδικα κι άλλα άθλια πράγματα
έχοντας την υποσημείωση ότι είναι ψυχαγωγικά… Και δεν είναι ελληνικό προϊόν
αυτό…μια και απευθυνόμαστε στους ομογενείς, αυτά έχουν άλλες ρίζες, έρχονται
από αλλού. Όλα αυτά τα ριάλιτι, όλη αυτή η εξαθλίωση της ανθρώπινης υπόστασης
και προσωπικότητας να ονομάζονται ψυχαγωγία. Τραγικό.
-
Παρόλα αυτά, η παγκοσμιοποίηση έχει δύο όψεις… ήρθε το Διαδίκτυο, έφερε νέους
τρόπους επικοινωνίας.
-
Η επικοινωνία στο Διαδίκτυο! Μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση και πολύ
ενδιαφέρουσα. Δεν συμβαίνει τίποτα περισσότερο απ’ ότι συμβαίνει στην κοινωνία
μας. Απλά έχεις τον απόλυτο έλεγχο των λεγόμενών σου. Δηλαδή αν αυτό που θες να
βγάλεις είναι μια περσόνα, θα φανεί. Αν θέλεις να βγάλεις αλήθεια, θα φανεί.
Και το σημαντικότερο όλων: λείπουν οι μεσάζοντες. Προσωπικά ανακάλυψα μετά από
τόσες δεκαετίες ότι αυτό που έκανα τότε- ό,τι κι αν ήταν αυτό- δεν είχε χαθεί,
όπως πίστευα. Έκανα λάθος. Πήρα ένα feed back εξαιρετικά ενδιαφέρον. Βρέθηκαν
πολλοί φίλοι απ’ όλες τις γωνιές της γης και με κεντρικό κορμό, βέβαια, την
Ελλάδα αλλά και τους Έλληνες της διασποράς…από το Τέξας, τη Ν.Υόρκη, τη
Φλόριντα, τη Γερμανία …όπου υπάρχει ελληνισμός. Αυτό είναι το συγκλονιστικό με
το Διαδίκτυο: Αν θέλεις κάτι να βρεις ή να πεις και θα το βρεις και θα το
πεις. Βέβαια, θα ‘θελα να επισημάνω το εξής, για την περίπτωση που
μπορεί να βοηθήσει κάποιον: να κοιτάμε και λίγο πίσω από την εικόνα, να είμαστε
υποψιασμένοι..
-
Θέμη, άφησες τη σκηνή όταν ήσουν ακόμα πολύ γνωστός…
-
Συνέβη αυτό που συμβαίνει τώρα με τις κυβερνήσεις και τους υπουργούς: ήμουνα
από τους υπουργούς εκείνους που κατήγγειλαν κι αποχώρησαν όσο ήταν εν ενεργεία
. Δεν με έδιωξαν. Με το θάρρος της γνώμης μου, με το θάρρος της αλήθειας μου
έφυγα όταν ήθελα εγώ.
-
Ήταν δύσκολη αυτή η επιλογή;
-
Αυτές οι επιλογές, όπως και να το κάνουμε, έχουν ειδικό βάρος. Και δεν πέρασα
υπέροχα.. Από τη δουλειά μου ζούσα, τα παιδιά μου ήταν μικρά. Είμαι με την ίδια
γυναίκα 33 χρόνια..
-
Με τη γυναίκα της ζωής σου , την Άννα -καλλιτέχνης κι εκείνη, γλύπτρια-,
φτιάξατε μια καλλιτεχνική οικογένεια.
-
Βέβαια, δεν θα μπορούσε να ήταν αλλιώς! Είναι λογικό. Για μας το να είσαι μέσα
στην Τέχνη δεν είναι επάγγελμα, είναι τρόπος ζωής, το ξαναλέω.
Ο
ένας γιος αν και σπούδασε ψυχολογία, συνεχίζει με το θέατρο. Ο άλλος είναι
ζωγράφος. Θα συμμετέχει μάλιστα στο Armory show 2010 στη Ν. Υόρκη, όπου
παρουσιάζουν τη δουλειά τους όλες οι γκαλερί παγκοσμίως!
-
Εύχομαι καλή επιτυχία και στους δύο.
-
Ευχαριστώ, θα την έχουν!
-
Τι συμβούλεψες τα παιδιά σου;
-
Απολύτως τίποτα! Δεν συμβουλεύω πια! Όσες φορές μ’ έχουν συμβουλέψει, δεν το
έχω ακολουθήσει! Για αναρωτήσου κι εσύ, πόσες φορές έχεις συμβουλέψει τα παιδιά
σου και σ’έχουν ακούσει; Για να αναρωτηθούν και οι φίλοι μας το ίδιο…Δεν μιλώ
γι’ αυτούς που είναι από κάποιο μεγάλο «τζάκι», ας πούμε, οπότε θα πουν «παιδί
μου πρόσεχε τα καράβια μας…» Στην Τέχνη είναι προσωπική επιλογή του καθενός και
απ’ αυτόν εξαρτάται ποια στάση θα κρατήσει.
-
Είσαι του «είμαστε ό,τι κάνουμε»…
-
Έτσι μπράβο! Μα και το στοίχημα αυτής της επανόδου μου, το μεγάλο μου
ερωτηματικό, ίσως το μεγαλύτερο και το πιο ουσιαστικό είναι αυτό: προσπαθώ να
μάθω και να δω σήμερα σε όσους καλλιτέχνες είχαν μεγάλη ανταπόκριση με το
κοινό, εάν η αντιστοιχία λόγων και έργων ήταν ανάλογη. Προς το παρόν οι
διαπιστώσεις είναι οικτρές..
-
Θα ήθελα να σε ρωτήσω για τα επόμενα καλλιτεχνικά σου βήματα.
-
Αυτό που θέλω είναι να παρουσιάσω τα καινούργια τραγούδια που έχω γράψει.
Επίσης ψάχνω πάντα, είμαι μάλλον στην αναμονή, να βρίσκω ανθρώπους που
σκέφτονται ίδια με μένα, για να χαίρεται πραγματικά και να ψυχαγωγείται το
κοινό. Κανένα άλλο μεγαλεπίβολο σχέδιο δεν έχω. Την αλήθεια μου μόνο να μπορώ
να λέω…
-
Αυτό ίσως είναι και το πιο δύσκολο. Πιο μεγαλεπίβολο από το να θες να πεις την
αλήθεια σου και να σ’ ακούσουν…
-
Είναι εποχές στις οποίες γίνεται ένα μεγάλο ξεκαθάρισμα. Αυτό το 2% που
αντιστέκεται, αυτό θέλω να υπερασπιστώ και να το δω να γίνεται μεγαλύτερο και
να μην εξαφανιστεί. Κακά τα ψέματα, ένα 2% των ανθρώπων κινεί τον κόσμο. Και
συνήθως είναι αυτοί που πάνε κόντρα στο ρεύμα. Οι άλλοι - θα το πω κι ας πονάει
- …πρόβατα επί σφαγήν. Και συνειδητά πλέον.
-
«Αυτοί που σκύψανε στο βάρος κάποιου χρέους», όπως λες στο «Παράθυρο στη
Δύση».
-
Είναι πολλοί αυτοί! Άλλες φορές από χρέος τιμής κι άλλες φορές –τις
περισσότερες- από χρέος α-τιμίας..
-
Τελειώνοντας θα ήθελα με μια λέξη ή με μια φράση να περιγράψεις τη ζωή και την
καριέρα σου….
-
Κι ένα τραγούδι που περικλείει αυτό που λες;
-
..Αυτό που θα γραφτεί….
-
Σ’ ευχαριστώ πολύ, Θέμη. Ελπίζω να
ξανακάνουμε στο μέλλον ένα taksidi2greece μαζί με όλους του τους φίλους.
-
Εγώ ευχαριστώ. Και να ανοίξουμε διάλογο! Μ’ αρέσουν οι διάλογοι.